Jak prawidłowo oczyszczać nos podczas kataru?

 Nieżyt nosa (potocznie zwany katarem) to uciążliwa dolegliwość, która dopada każdego. Szczególnie w okresie jesienno-zimowym. W tym czasie jesteśmy narażeni na działanie wirusów, bakterii i innych drobnoustrojów. Podczas kataru warto więc pamiętać o właściwej higienie nosa. Jak powinna ona wyglądać w praktyce? 

Właściwa higiena górnych dróg oddechowych stanowi jeden z najistotniejszych sposobów walki z przeziębieniem. Dlatego, gdy pojawia się katar, zawsze powinniśmy korzystać z chusteczek jednorazowych. Ważne jest, by nie czyścić obu otworów nosowych jednocześnie, gdyż wzrasta wtedy ciśnienie w nosie, wydzielina (zakażona wirusem) przedostaje się do zatok i prowadzi do infekcji uszu (wywołuje stan zapalny). Warto także stosować inhalacje (np. parą wodną lub naparem z olejków eterycznych), szczególnie u dzieci, które nie potrafią samodzielnie wydmuchać nosa. W oczyszczaniu górnych dróg oddechowych pomocne są także wody morskie, które można podzielić na roztwory izotoniczne (pomagają usunąć wydzielinę) i hipertoniczne (rozrzedzają zalegający śluz, którego łatwiej pozbyć się z nosa). W przypadku oczyszczania nosa u małych dzieci można zastosować aspirator lub tradycyjną gruszkę. Te metody są najskuteczniejsze, gdy wydzielina jest rzadka.  

Odruch kichania to mechanizm obronny naszego organizmu, który, podobnie jak proces wydmuchiwania nosa, pozwala pozbyć się wirusów z organizmu. Niestety pozbycie się wydzieliny z otworów nosowych często bywa utrudnione, zwłaszcza gdy pojawia się obrzęk błony śluzowej nosa lub kiedy zalegający śluz gęstnieje. W takiej sytuacji warto zadbać o udrożnienie nosa właściwymi preparatami. Dobrym rozwiązaniem są zarówno aerozole – na przykład Sudafed® XyloSpray lub Sudafed® XyloSpray HA, jak i leki w postaci tabletek – Sudafed® Tabletki. Zawierają one substancje (odpowiednio: ksylometazolinę oraz pseudoefedrynę) przywracające drożność nosa i ułatwiające oddychanie.

Prawidłowe oczyszczanie otworów nosowych ma duże znaczenie dla zdrowia, ponieważ nos chroni organizm przed chorobami. Znajdujące się w nim rzęski filtrują przepływające powietrze, ocieplają je, wyłapują zanieczyszczenia (np. cząsteczki alergenów, wirusy, bakterie) i usuwają je z naszego organizmu w odruchu kichania. Nos jest bardzo wrażliwy na czynniki zewnętrzne, które mogą powodować zaburzenia jego poprawnego funkcjonowania. Gdy jesteśmy zmęczeni lub gdy mamy za sobą nieprzespane noce nasz układ odpornościowy jest osłabiony, a to sprzyja powstawaniu infekcji. W takich przypadkach należy szybko podjąć walkę z wrogiem i zastosować odpowiednie leki. 

Katar często postrzegamy jako uciążliwą dolegliwość, jednak warto pamiętać, że nieleczony może prowadzić do poważnych infekcji takich, jak: zapalenie zatok, zapalenie uszu (zwłaszcza u dzieci), zapalenie oskrzeli lub przewlekły nieżyt nosa. 

Bibliografia: 

P. Dąbrowski, Zapalenie górnych dróg oddechowych, [w:] „Przewodnik Lekarza”, 2002, 5, 3, s. 37–42.

P. Rapiejko, A. Lipiec, Podział nieżytów nosa, [w:] „Alergia”, 2013, nr 2, s. 6-8